به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار به نقل از سرويس سياسي «فردا»: جنجال منابع غربي و برخي از چهره هاي نزديک به کاترين اشتون درباره نهايي نشدن زمان و مکان مذاکرات ايران و گروه 1+5، و بويژه اصرار آنها به انتشار خبرهاي غير واقعي در اين باره، در تهران با تفاسير بدبينانه اي مواجه شده است.
جمعه شب گذشته و پس از هفته ها مذاکره، هلگا اشميد معاون کاترين اشتون به دکتر علي باقري معاون دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران اعلام کرد که گره 1+5 آماده از سرگيري مذاکرات با ايران در تاريخ توافق شده در ماه ژانويه نيست.
اين خبر تقريبا بلافاصله از سوي طرف ايراني علني شد چرا که اين موضع غير منتظره دفتر کاترين اشتون در واقع به اين معنا بود که چند هفته رايزني فشرده براي بازگردادن گروه 1+5 پاي ميز مذاکره بي ثمر بوده است.
يک ديپلمات در تهران به «ايران هسته اي» گفت: «در واقع قضيه از چند هفته بسيار فراتر مي رود. ايران از حدود 7 ماه پيش يعني از زمان پايان نشست مسکو آماده برگزاري دور جديد مذاکرات بوداما طرف غربي به دلايلي که هنوز هم براي ايران روشن نيست دائما از ميز مذاکره فرار کرده است».
اين ديپلمات ادامه داد: «تماس تلفني جمعه شب اشميد براي ما که خودمان را براي مذاکرات انتهاي ژانويه آماده کرده بوديم کاملا غير منتظره و نااميد کننده بود».
برخي اطلاعات دريافتي «ايران هسته اي» نشان مي دهد تاريخ توافق شده در انتهاي ژانويه براي مذاکرات، براي گروه 1+5 غيرمنتظره بوده است چرا که اين گروه انتظار نداشته که ايران بتواند به سرعت خود را براي ورود به مذاکرات آماده کند.
ديپلمات گفت وگو کننده با «ايران هسته اي» در اين باره تاکيد کرد: «ما هنوز هم آماده ايم که آخر ژانويه مذاکرات را آغاز کنيم اگر چه به نظر مي رسد براي اين کار دير شده باشد».
تحليلگران مي گويند تبديل کردن مسئله مکان مذاکرات به يک معضل و انعطاف ناپذيري سرسختانه در اين باره از سوي 1+5 حاوي اين پيام صريح براي ايران بوده است که اين گروه براي آغاز مذاکرات جدي نيست.
اين تحليلگران مي گويند ايجاد تاخير در زمان مذاکرات آن هم براي مدتي حدود يک ماه نشان دهنده آن است که گروه 1+5 به دلايلي آماده مذاکره نبوده و به دنبال بهانه اي براي تاخير مي گشته است.
ديپلمات ياد شده به «ايران هسته اي» گفت: «1+5 درباره مکان مذاکرات به نحو غير منتظره اي سرسختي نشان داد. تعيين پيشاپيش يک مکان براي مذاکرات و اصرار بر برگزاري مذاکرات در آن بدون هيچ گونه امکان چانه زني در واقع روي ديگر سکه مذاکره نکردن است. اين در حالي است که ايران انتخاب هاي متعددي را پيش پاي اين گروه قرار داد و عملا بسيار منعطف با موضوع برخورد کرد اما گروه 1+5 حتي حاضر نشد به گزينه هاي جايگزين فکر کند».
برخي تحليلگران در تهران عقيده دارند مسئله اصلي در واقع نه زمان مذاکرات است نه مکان آن بلکه مسئله اصلي اين است که گروه 1+5 آماده مذاکره نيست. اين موضوع چند دليل مهم دارد:
1- گروه 1+5 همچنان نااميدانه منتظر است تا تاثير تحريم ها در داخل ايران را به شکل آغاز ناآرامي هاي اجتماعي مشاهده کند. اين اتفاقي که است رخ نداده و امکان رخ دادن آن هم بسيار بعيد است. تحريم ها به جاي اينکه مردم را در مقابل نظام قرار بدهد، تنفر از غرب را تشديد کرده است.
2- مسئله بعدي اين است که امريکا هنوز نتوانسته از دستورکارهاي داخلي خود از جمله نهايي کردن ترکيب کابينه فارغ شود. تازه اين اتفاق هم که بيفتد براي دستگاه سياست خارجي و امنيتي امريکا موضوع چگونگي خروج آرام از افغانستان مهم ترين مسئله خواهد بود. بنابراين اولا بر خلاف آنچه در لفاظي هاي رسانه اي گفته مي شود، مسئله ايران يک اولويت نيست و ثانيا امريکا هنوز نتوانسته يک راهبرد مذاکراتي موثر براي گفت وگو با ايران طراحي کند. يک کارشناس ارشد به «ايران هسته اي» گفت: «از اوباما اين توقع به طور گسترده وجود دارد که يک راهبرد جديد در مقابل ايران در پيش بگيرد اما او به وضوح در اين باره فاقد يک جمع بندي اجماعي درون سيستم خود براي در پيش گرفتن يک راهبرد جديد مذاکراتي با ايران است».
3- سومين موضوع به عميق تر شدن شکاف ها ميان اسراييل و امريکا مربوط است. کارشناسان عقيده دارند اکنون عملا وضعيت در حال ميل کردن به سمتي است که گروه 1+5 به دو گروه تجزيه شود. گروه اول امريکا، روسيه و چين که علاقه مند هستند از دل مذاکرات فشرده با يران يک راه حل بيرون بيايد و گروه دوم اتحاديه اروپا با لابي پشت پرده اسراييل که موضعي راديکال در پيش گرفته و خواهان حل مسئله نيست. يک ديپلمات به «ايران هسته اي» گفت: «مسئله اين است که هر وقت راه حل نزديک مي شود اسراييلي ها خرابکاري را شروع مي کنند و اين بار کانال آنها اروپاست چون ظاهرا حرف شنوي اوباما پايين آمده و او در حال علني کردن مرزبندي هايش با تل آويو است».
4- آخرين مسئله اين است که برخي کارشناسان راهبردي در تهران مي گويند اساسا در موقعيت فعلي مذاکره با ايران براي 1+5 اصالت ندارد بلکه آنچه براي اين گروه اصالت دارد به هم ريختن فضاي دروني بويژه فضاي اقتصادي به هر قيمت ممکن است. به همين دليل غربي ها سعي مي کنند با مانورهاي رسانه اي اينگونه القا کنند که ايران آماده مذاکره با غرب نيست تا نظام به عنوان مقصر مشکلات اقتصادي در ذهن مردم جلوه گرشود. در واقع ظاهرا مذاکرات اهميت خود را براي 1+5 از دست داده و دوباره در آستانه انتخابات ايران، مسائل داخلي ايران اولويت پيدا کرده است.